Geçenlerde Dünya Kız Çocukları günü münasebetiyle sosyal medyada en çok paylaşılan konulardan birisi de hz. Ömer’in kız çocuğunu diri diri gömdüğü iftirasıdır.
Bu konu bize de soruldu..
Biz yaklaşık on yıl önce konuyla ilgili kısa bir çalışma yapmış ve yayınlamıştık. Önemine binaen bir daha yayınlıyoruz.
HZ. ÖMER GERÇEKTE KIZINI DİRİ DİRİ GÖMDÜ MÜ?
İslam tarihinde bazı rivayetler anlatıla anlatıla doğru kabul edilmeye başlanmış ve halkın da bir anlamda inancını oluşturmuştur.
Bunlardan belki de en meşhuru hz. Ömer’in kız çocuğunu diri diri gömmesi olayıdır. Rivayete göre hz. Ömer “Cahiliye döneminde kendisini güldüren ve ağlatan iki olaydan bahseder. Güldüren olay helvadan put yapıp daha sonra yemeleri, ağlatan olay da kız çocuklarını diri diri gömmeleridir.”
Bu rivayet daha sonra hz. Ömer’in kızın diri diri gömdüğü şeklinde meşhur olmuştu.
Ama aslında bu olay yanlıştır.
Hz. Ömer’in İslam’dan önceki tek kız çocuğu aynı zamanda Peygamberimizin de hanımı olan hz. Hafza’dır. İslam’ın gelişinden beş yıl önce miladi 604 yılında doğmuştur. İslam geldiğinde beş yaşındaydı. Hz. Ömer’in Miladi 616 yılında Müslüman olduğunda kızı hz. Hafza 12 yaşındaydı.
Yani hz. Ömer, tek kızını öldürmediği gibi, İslam’dan önce başka kız çocuğu da yoktu.
Bu kıssa, hz. Ömer’e iftiradır. Büyük olasılıkla hz. Ömer İslam öncesi cahiliye adetini anlatırken burada yanlışlıkla olayın kahramanı hz. Ömer olarak anlaşılmıştır. Ya da daha sonraki kıssacılar, İslam’ın hz. Ömer gibi katı ve kuralcı bir insanı nasıl değiştirdiğini göstermek ve İslam’ın büyüklüğünü anlatmak için uydurmuşlardır. Zaten bu şekildeki kıssa eski kitaplarda ve sahih kaynaklarda geçmemektedir.
Hz. Ömer müslüman olmadan önce dört kadınla evlenmişti. Hanımları şunlardır:
1- Osman Bin Maz’un’un kızkardeşi Zeyneb Binti Maz’un. Bu hanım, (önce Huneys Bin Hazzaf Es-Sehmi ile evliyken O’nun vefatından sonra Hz. Peygamber (sav)’le evlenen) Hafsa anamızın annesidir.
Hz. Ömer’den doğurduğu bu kız çocuğundan başka ayrıca Ab~ durrahman El-Ekber ile Hicretten on yıl önce Abdullah’ı dünyaya getirmiştir.
2- Sebî’a: Bu hanım, Hz. Ömer’den çocuk doğurmamıştır.
3- Ümmü Gülsüm Melike Binti Amr El-Huzaî: Bu hanım Kureyş’in cengaverlerinden biri sayılan Ubeydullah doğurmuştur, Babası Hz. Ömer’i hilafet makamındayken bir suikastle öldüren (Muğire Bin Şa’be’nin mecusî hizmetçisi) Ebu Lu’lu’e’yi kışkırttığı ve planı O’nunla birlikte yaptığı öne sürülen İranlı Hürmüzan’ı işte bu Ubeydullah öldürmüştür. Ubeydullah Sıffln Savaşı’nda Hz. Ali’ye karşı Muaviye saflarında çarpıştı. Ve o gün öldürüldü.
4- Karibe Binti Ebi Ümeyye El-Mahzumî: Hz. Ömer’in bu hanımı Hz. Peygamber (sav)’in hanımlarından Ümmü Seleme’nin kızkardeşidir. Hz. Ömer’den çocuk doğurmamıştır.
İbn-ül Esir, El Kamil tere, c. 3, s. 59-60; İbn-i Kesir, El-Bidaye tere, c. 7, s. 229
EK
Hz. Ömer’in cahiliye döneminde ve daha sonra evlendiği hanımların sayısı yedidir. Bunlardan kimileri vefat etmiş kimilerini de Hz. Ömer boşamıştır. İsimleri şöyledir:
Osman b. Maz’ûn’un kız kardeşi Zeynep bint Maz’ûn,
Muleyke bint Cervel,
Kureybe bint Ebî Ümeyye el-Mahzûmî,
Ümmü Hakîm bint El-Haris b. Hişâm,
Cemîle bint Asım b. Sabit b. Ebî Aklah,
‘Atîke bint Zeyd b. Amr b.Nufeyl,
Ümmü Külsûm bint Ali b. Ebî Tâlib.
Bütün eşlerinden toplam onaltı çocuğu dünyaya gelmiştir. İsimleri: Abdullah,
Abdurrahman el-Ekber,
Übeydullah,
Zeyd el-Ekber,
‘Asım,
İyâd,
Zeyd elAsğar,
Abdurrahman el-Avsat,
Abdurrahman el-Asğar,
Hafsa,
Fâtıma,
Rukiyye,
Zeynep,
Safiyye,
Cemîle,
Aişe’dir.
(İbn Kesîr, el-Bidâye, V, 219-220)
İbrahim Halil ER