Âyetler birbirinden “Fasıla” ile ayrılır. Fasıla, âyetin son kelimesi demektir. Çoğulu “Fevâsıl” gelir. Fâsıla’nın son harfine de “Harfu’l- Fâsıla” denir ki bunlar âyetlerin birbiriyle sağladıkları ahengi yansıtırlar.
Bilindiği gibi âyet, Kur’an cümlelerine verilen isimdir. Kur’an-ı Kerim üzerinde noktalama çalışmaları yapılırken âyetlerin belirlenmesinde bazı küçük farklılıklar olmuş; söz gelimi, bazı âlimlerin müstakil âyet olarak belirlediği bir ibare bazı âlimlerce iki âyet olarak düşünülmüş; böylece âyetlerin sayısı konusunda küçük farklılıklar ortaya çıkmıştır.
Âyet sayısı konusundaki bu farklı anlayışlar, bazı âyet sonları, sûre başlarındaki besmelelerin âyet sayılıp sayılmaması ve hurûf-ı mukattaanın müstakil âyet olup olmaması gibi hususlarda ortaya çıkan farklı görüşlerden kaynaklanmaktadır.
Âyetlerin sayısı yuvarlak rakam olarak 6666 olarak tanınmış ise de bazılarınca daha azdır. Çünkü mukatta’a harflerini bir âyet sayıp saymama ihtilaflıdır. Sûre başlarındaki 113 Besmele de birer âyet sayılmıştır. İbn Abbas’tan gelen rivayete göre âyet sayısı 6616 olmakla birlikte, daha çok kabul gören görüş bu sayının 6236 olduğudur.
Ayet sayısı: İbn-i Abbas 6.616, Nafi, 6.217, Şeybe, 6.214, Mısır âlimleri 6.226, Zemahşeri, İbn-i Huzeyme, Şeyhulislam İbn-i Kemal ve Bediüzzaman Said Nursi ise 6.666 âyet olduğunu söyler. Halk arasında en çok bu görüşe rağbet edilmiştir. Medinelilerden İmam Nâfi’ye göre Kur’an 6.217, Şeybe İbn Nisah’a göre 6.214, Ebu Cafer’e göre 6.210 ayettir.
Ayet sayısı Mekkelilere göre 6.220,
Basralılara göre 6.205,
Kufelilere göre de 6.236 ayettir.
Fakat İslam âleminde en yaygın olan ve şu elimizde bulunan mushaflar, Kufe usulüne göredir ve o da herkesin kolaylıkla hesap edebileceği gibi 6.236 ayetten ibarettir. Kur’an’daki mevcut âyet sayısı, 6.236’dır.
Şimdi bu tartışma Kur’an’ın yazılmasından sonraki süreçte oldu. Çünkü Kur’an’a harekelerin verilmesi cüz, hizip ve okuma işaretlerin verilmesi hep daha sonra oldu. Bu işaretler verilirken tartışmalar yaşandı. Sonuçta Kufilerin görüşü kabul edildi. Genelde dil konusunda Basri ve Kufilerin görüşü hep tartışılmıştır. Kıraati Seb’e imamları da buralıdır.
Görüldüğü gibi Kur’an’ın kaç ayetten oluştuğu konusu tartışılması insanların Kur’an-ı açıp ayetlerini saymamasından değil, hangilerinin ayet olduğu konusundaki görüş ayrılığından kaynaklanmaktadır. Unutmayalım ki günümüzde kullandığımız Kur’an ayetleri tasnifi Kufi usulüne göre tertip edilmiştir. Yani birilerinin çıkıp diğer alimler oturup sayamadılar mı demesi cehaletindendir. Çünkü o alimlerin tartışmaları sonucu görüş olgunlaştı ve bugünkü tasnif ortaya çıktı.
NOT
Benim bunu yazmamın nedeni bu konuda Müslümanlara yönelik eleştiri gelmesidir. İzlediğim bir programda adını hatırlayamadığım bir ilahiyatçı dalga geçiyor. Adamlar Kur’an’ın kaç ayet olduğunu tartışıyorlar. Açsınlar Kur’an’ı tek tek toplasınlar. Bunu bile akledemiyorlar gibi bilgiç laflar ediyor. Kendisini dinleyen ağırlığı kadınlardan oluşan cemaati de Müslümanların ne kadar beyinsiz olduğunu düşünerek gülüyorlar.
Halbuki olay ayetlerin numaraları ile alakalı değildir. Ayetlere numarayı verme ve nereleri ayet sayma ile alakalıdır ve bugünkü numaralama sistemi o tartışmalardaki taraflardan birisinin görüşüdür. Yani adam ilahiyat profu olmuş ama cahil…
Bazı Kur’aniyunlar da Müslümanların ne kadar Kur’an’dan uzaklaştığına örnek veriyorlar. Adamlar Kur’an’ı açıp sayacaklarına falan alime göre şöyle böyle diyerek alimlerini kendilerine din edinmişler, Kur’an’a dönmeye/bakmaya akıl erdiremiyorlar diyor. Halbuki bu tarihi bir konu… ama bilmeyenler iyi avlanıyor..
ŞERH
Günümüzdeki Kur’an ayet sayısı 6236 ayettir. Çoğu insanın düşündüğü 6666 ayet değildir.
EK
Günümüz Kur’an-ı Kerim’deki sureler ve ayet sayıları da şöyledir:
1.fatiha-7, 2.beqere-286, 3.alı-ımran-200, 4.nısa-176, 5.maide-120, 6.enam-165, 7.araf-206, 8.enfal-75, 9.tevbe-129, 10.yunus-109, 11.hud-123, 12.yusuf-111, 13.rad-43, 14.ibrahim-52, 15.hicr-99, 16.nahl-128, 17.isra-111, 18.kehf-110, 19.meryem-98, 20.taha-135, 21.enbiya-112, 22.hacc-78, 23.muminun-118, 24.nur-64, 25.furqan-77, 26.Şura-227, 27.neml-93, 28.kasas-88, 29.ankebut-69, 30.rum-60, 31.lokman-34, 32.secde-30, 33.ahzab-73, 34.sebe-54, 35.fatır-45, 36.yasin-83, 37.saffat-182, 38.sad-88, 39.zümer-75, 40.gafir-85, 41.fussilet-54, 42.şura-53, 43.zuhruf-89. 44.duhan-59, 45.casiye-37, 46.ahkaf-35, 47.muhammed-38, 48.feth-29, 9.hucurat-18, 50.qaf-45, 51.zariyat-60, 52.tur-49, 53.necm-62, 54.kamer-55, 55.rahman-78, 56.vakıa-96, 57.hedıd-29, 58.mucadele-22, 59.heshr-24, 60.mumtehene-13, 61.saff-14, 62.cume-11, 63.munafıqun-11, 64.teğabun-18, 65.talak-12, 66.tahrim-12, 67.mülk-30, 68.kalam-52, 69.hakka-52, 70.mearic-44, 71.nuh-28, 72.cinn-28, 73.muzzemmil-20, 74.müddessir-56, 75.kıyame-40, 76.insan-31, 77.mürselat-50, 78.nebe-40, 79.naziat-46, 80.abese-42, 81.tekvir-29, 82.infıtar-19, 83.mutafiffin-36, 84.ınshıkak-25, 85.büruc-22, 86.tarık-17, 88.a’ala-19, 89.fecr-30, 90.beled-20,
91.şems-15, 92.leyl-21, 93.duha-11, 94.inşirah-8, 95.tin-8, 96.alak-19, 97.kadir-5, 98.beyyine-8, 99.zelzele-8, 100.adiyat-11, 101.karia-11, 102.tekasür-8, 103.asr-3, 104.hümeze-9, 105.fil-5, 106.kureyş-4, 107.maun-7, 108.kevser-3, 109.kafirun-6, 110.nasr-3, 111.mesed-5, 112.ihlas-4, 113.felak-5, 114.nas-6 TOPLAM: 6236 AYET.
İbrahim Halil ER
