Bir aydınımız, Kur’an’da gereksiz tekrarların olduğunu iddia ediyor. Allah, onun kalbini mühürlemişse bizim diyeceğimiz bir şey yok. Fakat sadece bir örnekle Alak süresi ekseninde tekrarların işlevini anlatalım. O zaman tekrarların hikmetini görmüş oluruz. O arkadaşı saymıyorum. Onun kalbi artık karmış. Hidayete ererse başka..
ALAK SÜRESİNDE “OKU” İFADESİNİN TEKRARINDAKİ HİKMET
“Yaratan Rabbinin adıyla oku! O, insanı kan pıhtısı görünümünde olan (benzer bir) şeyden yarat. Oku! Rabbın karşılıksız iyilik ve ihsan sahibidir. (Alak Suresi 1-3) Oku emrinin tekrarı bir inceliğe işarettir; o da, okumayı tekrarlamanın her zaman faydalı olacağıdır. Aynı zamanda okuyan kimsenin edindiği bilgilere yenisini katıp eser yazarak başkalarına okuma imkânı hazırlaması söz konusudur. Oku emrinin tekrarı bize okumanın sürekli bir eylem olduğunu da hatırlattığı gibi, okumanın bir emir olduğunu anlamaktayız. Ayrıca birinci oku emrinde her işe Allah’ın ismi ile başlanmasını söylerken, ikinci Oku emrinde ise Rabbinin ihsanını, keremini başkalarına anlatmayı da kast etmektedir.
Başka alimler de tekrarın anlamını şöyle yorumlamışlardır.
1. Birincisinde öğrenmek için oku, ikincisindeki de başkalarına öğretmek için oku
2. Cebrailin sana getirdiğini oku, sonra başkalarına oku.
3. İbadetlerinde oku, ibadetlerinin dışında oku
4. Birincisinde öğrenmek, ikincisinde anlamak için oku…
5. Kalbin ile oku (anla) gözün ile oku (öğren)
6. Önce sen oku öğren, sonra başkalarına oku (anlat)
7. Önce sen yaşa, sonra başkalarına anlat.
Görüldüğü gibi tekrarların bir amacı vardır. Hiç bir şey boşuna değildir.
İbrahim Halil ER
