KUDÜS’ÜN İNGİLİZLERE TESLİM MEKTUBU
Kudüs komutanı İzzet Bey’in General Allenby’ in karargahına gönderdiği gönderdiği mektubun orjinali ve Türkçesi…
“İngiliz Kumandanlığı’na,
Her milletçe mukaddes olan Kuds-i Şer’if’te iki günden beri bazı emâkine (mekânlara) obüsler düşmektedir.
Hükümet-i Osmaniye’ce sırf emâkîn-i diniyyeyi (dinî mekânları) tahripten vikayeten (korumak için) asker kasabadan çekilmiş ve Kamame ve Mescid-i Aksa gibi emâkîn-i diniyyenin (dinî mekânların) muhafazasına memurlar ikame edilmiştir.
Tarafınızdan da bu yolda muamele edileceği ümidiyle işbu varakayı Belediye Reisi Vekili Hüseynîzade Hüseyin Bey ile gönderiyorum efendim. Kudüs Müstakil Mutasarrıfı İzzet. 8-9/12/33 (1917)”.
NOT
Yani komutanımız, Kudüs’teki kutsal mekanların bombalarla zarar görmemesi için şehri teslim ettiğini beyan ediyor.
İbrahim Halil ER
Kudüs’ün Fethi ve Haçlı Savaşları
Bugün 2 Ekim 1187 tarihinde Selahaddin Eyyubi tarafından Kudüs Haçlılardan alındı.
11 Aralık 1917’de İngiliz General Edmund Allenby, Yafa Kapısı’ndan muzaffer bir edayla Kudüs’e girerek kenti işgal etti. Bu tarihi gelişme üzerine Allenby’nin “Haçlı Savaşları’nın artık nihayete erdiğini” söylediği rivayet edilir. Allenby’nin bu ifadesi bizlere, İngilizlerin Kudüs’e girişinin, Haçlı Savaşları’nın devamı niteliğinde ve bu süreci “başarılı” bir biçimde neticelendiren bir adım olduğunu hatırlatıyor. Allenby’nin sözlerinin, İngilizlerin Filistin’deki modern sömürge projesi ile 11. yüzyıl ile 14. yüzyıl arasında yaşanan Haçlı Savaşları arasında, kritik önem taşıyan, epistemik bir bağlantı ortaya koyduğu açık.
Kudüs’ün fethinden sonra, İstihbarat Bakanlığı, “Yeni Haçlılar: Filistin Cephesinde İngiliz Güçleri” başlıklı bir belgesel hazırlayarak, bu yeni sömürgecilik macerasını belirgin dini terimlerle telaffuz etmiş oldu. Dönemin İngiltere Başbakanı David Lloyd George, Kudüs’ün ele geçirilmesini “İngiliz halkına verilmiş bir Noel hediyesi” olarak nitelendirdi. Zira Allenby’ye şehri, Noel tatilinden önce almasını tavsiye etmişti.
Allenby’nin Haçlılara yaptığı atıf, o dönemde İngiltere’de yayımlanan gazete ve kitaplardan da anlaşılacağı üzere, münferit bir örnek olarak kalmadı. Örneğin, Punch dergisinin 19 Aralık 1917 tarihli sayısında, “Son Haçlı Seferi” başlığıyla yayınlanan illüstrasyonda “Aslan Yürekli Richard, yukarıdan Kudüs’e doğru bakıp memnuniyetle başını sallayarak ‘Hayalim gerçek oldu!’ diyordu.”
Şam’a giren Fransız komutan Henri Gouraud’nun Selahaddin Eyyubi’nin mezarını tekmeleyerek, “Haçlı Seferleri şimdi sona erdi! Uyan, Selahaddin, geri geldik! Burada bulunmam, Haç’ın Hilal karşısındaki zaferini kutsuyor!” demiştir.
İbrahim halil er